Regres standardów demokratycznych obserwowany w ostatnich latach na Ukrainie stawia miejscowe organizacje pozarządowe przed szeregiem wyzwań. Mimo istniejących problemów ukraiński trzeci sektor ma jednak szansę przełamać społeczną apatię i wywrzeć skuteczną presję na rzecz przestrzegania norm demokratycznych – to główne konkluzje z konferencji ISP oraz Fundacji Inicjatyw Demokratycznych im. Ilko Kucheriva „Wsparcie społeczeństwa obywatelskiego na Ukrainie - różne perspektywy”, która odbyła się 24 maja 2012 r.
Na konferencji zaprezentowany został raport ISP i DIF “Making Ukrainian Civil Society Matter”. Wywiady z przedstawicielami ponad 40 organizacji, działającymi na rzecz swobód obywatelskich, praw mniejszości, integracji europejskiej oraz budowy trzeciego sektora, przeprowadzone m.in. przez analityka ISP – Piotra Kaźmierkiewicza, oraz dyrektor DIF – Irynę Bekeshkinę, pozwoliły na wskazanie kluczowych potrzeb ukraińskich organizacji pozarządowych oraz wypracowanie form i kierunków pomocy międzynarodowej.
Podczas dwupanelowej konferencji eksperci dyskutowali m.in. o obecnym stanie ukraińskiego trzeciego sektora, wskazywali problemy trapiące zarówno te największe, jak i te lokalne organizacje pozarządowe oraz debatowali nad efektywnością aktualnej polityki grantodawców wobec ukraińskich NGO.
Piotr Kaźmierkiewicz podkreślał, że skomplikowane bariery biurokratyczne i techniczne powodują, że spośród 10 tysięcy działających na Ukrainie organizacji, z pomocy finansowej międzynarodowych grantodawców korzysta jedynie 500.
Ważną kwestię podniósł również Vladyslav Galushko z Think Tank Fund, tłumacząc, że przedstawiciele organizacji pozarządowych, którzy zdobywają finansowe wsparcie zagranicznych donatorów, padają często ofiarą ataków ze strony władzy, która oskarża ich o „agenturalną pracę na rzecz Zachodu”. Z drugiej strony Galushko podkreślał brak przejrzystości w funkcjonowaniu ukraińskich organizacji pozarządowych, jako argument podając próby ukrywania podwójnego finansowania tego samego projektu.
Krzysztof Stanowski, Prezes Polskiej Fundacji Międzynarodowej Współpracy na rzecz Rozwoju "Wiedzieć Jak" podkreślił, że organizacje z profesjonalną kadrą, potrafiącą realizować skomplikowane projekty stanowią mniejszość wśród organizacji pozarządowych (nie tylko na Ukrainie). Nie oznacza to jednak, że te mniejsze organizacje, działające mniej profesjonalnie, często nawet spontanicznie, nie są potrzebne. Donatorzy muszą się więc wykazywać dużą elastycznością i indywidulanym podejściem do każdego grantobiorcy.
Podczas spotkania poruszona została również kwestia roli Forum Społeczeństwa Obywatelskiego Partnerstwa Wschodniego we wzmacnianiu społeczeństwa obywatelskiego na Ukrainie.
Zdaniem Krzysztofa Bobińskiego, członka Komitetu Sterujące Forum Społeczeństwa Obywatelskiego, Forum jest ciągle w procesie kształtowania swojej własnej tożsamości, co sprawia, że podejmowane działania nie zawsze bywają skuteczne.
Iryna Bekeshkina podkreślała natomiast zmianę stosunku ukraińskich organizacji pozarządowych do Forum Społeczeństwa Obywatelskiego. Początkowo przedstawiciele tych organizacji sceptyczne podchodzili do współpracy w ramach Forum, jednak z czasem przekonali się, że kooperacja może być nie tylko możliwa, ale również efektywna.
Mimo ciągle istniejących problemów w funkcjonowaniu Forum, uczestnicy dyskusji zgodzili się, że Forum wzmacnia współpracę organizacji pozarządowych – zarówno tych na Ukrainie, jak i w całym Partnerstwie Wschodnim.
Zachęcamy do lektury:
· I. Bekeshkina, P. Kaźmieriewicz, „Making Ukrainian Civil Society Matter” (eng) >>>>
· P. Kaźmierkiewicz, Główne wnioski z raportu (pl) >>>>
Konferencja jest częścią projektu “Strengthening the capacity of Ukrainian NGOs to absorb international assistance – review of institutional gaps and needs for intervention” .
Projekt jest realizowany dzięki finansowemu wsparciu Local Government and Public Service Reform Initiative (LGI), Fundacji im. Stefana Batorego w ramach “East East Beyond Borders Programme” oraz International Renaissance Foundation
